[rozmowa o książce] Natasza Socha: Życie to nie tylko gra pozorów, ale przede wszystkim wybory, za które musimy odpowiadać sami

Media społecznościowe kuszą nas możliwością kreowania idealnej wersji siebie, ale czy za każdą perfekcyjnie wykadrowaną fotografią nie kryje się inna, mniej wygodna prawda? Czy w pogoni za popularnością i lajkami nie tracimy z oczu tego, co naprawdę ważne? W swojej najnowszej książce "Maska" Natasza Socha porusza temat iluzji, jakie tworzymy w wirtualnym świecie, oraz konsekwencji, jakie może to mieć dla ludzi. To rozmowa nie tylko o książce, ale przede wszystkim o współczesnym świecie, w którym rzeczywistość i pozory coraz częściej się przenikają. Zapraszam do lektury!

Media społecznościowe odgrywają dość ważną rolę w książce "Maska". Jakie refleksje na temat współczesnej kultury mediów społecznościowych chciałaś przekazać poprzez fabułę, szczególnie w kontekście wpływu, jaki mają na życie nastolatków?

Natasza Socha: Nie od dziś wiadomo, że media społecznościowe kształtują życie młodych ludzi, ich relacje, poczucie własnej wartości oraz sposób postrzegania rzeczywistości. Oferują one niezwykłą pokusę kreowania alternatywnych wersji siebie, zakładania tytułowych "masek", które czasem całkowicie odbiegają od prawdy. Nastolatki często znajdują się pod ogromną presją, by dopasować się do nierealnych oczekiwań, jakie narzucają popularne profile influencerów czy grup rówieśniczych. Życie w świecie filtrów, lajków i perfekcyjnych zdjęć może być bardzo zwodnicze, i że za każdym wykreowanym wizerunkiem kryje się jakaś prawda, często zupełnie inna, niż sugerują kolorowe zdjęcia.

W powieści obserwujemy, jak pozory idealnego życia są tylko maską, za którą kryją się mroczne tajemnice. Jakie wyzwania napotkałaś podczas tworzenia postaci, które muszą zmierzyć się z utratą tej maski i odkrywaniem prawdy, której nie chcieliby poznać?

Wszyscy żyjemy trochę na pokaz – nie tylko młodzież, ale również dorośli. Lubimy prezentować światu idealną wersję siebie, ukrywając prawdziwe emocje, lęki czy wątpliwości. Uśmiechamy się, udajemy szczęśliwych, odnoszących sukcesy, choć w głębi duszy coś w nas krzyczy, protestuje, rozpaczliwie szukając autentyczności. Właśnie w tym gubimy siebie najbardziej – w nieustannym kreowaniu pozorów, które stopniowo zastępują nam rzeczywistość. Im bardziej skupiamy się na tym, jak wyglądamy w oczach innych, tym bardziej oddalamy się od tego, kim naprawdę jesteśmy.

Główna bohaterka, Oliwia, to postać, która zmaga się z poczuciem winy i trudnymi relacjami z matką. Jakie emocje i motywacje kierowały tobą podczas budowania tej postaci? W jaki sposób jej historia ma na celu ukazanie problemów współczesnej młodzieży?

Oliwia to dziewczyna uwikłana w relację z matką, która tak mocno zanurzyła się w świecie mediów społecznościowych, że straciła kontakt z rzeczywistością. Dla jej matki bardziej liczą się lajki, komentarze i idealny wizerunek na Instagramie niż prawdziwe problemy córki – nawet w obliczu tragedii, jaką jest morderstwo przyjaciółki Oliwii. Ich relacja pokazuje, jak bardzo współczesnym ludziom, także dorosłym, zacierają się granice między wirtualnym światem a prawdziwymi emocjami. Historia Oliwki ukazuje samotność i zagubienie nastolatków, którzy mimo pozornego życia wśród ludzi, często muszą radzić sobie zupełnie sami, pozostawieni bez wsparcia tych, którzy powinni być im najbliżsi.

Śmierć Leny, która staje się centralnym punktem zagadki, jest wynikiem działania ukrytej siły, a jej tragiczną historię prowadzi detektyw z przeszłością we współpracy z młodzieżą. Jakie elementy współczesnej kultury, według ciebie, mogą prowadzić do tak ekstremalnych wydarzeń, a jaką rolę w tym odgrywają media społecznościowe?

Współczesna kultura często promuje powierzchowność, rywalizację i obsesyjną pogoń za popularnością. Młodzi ludzie są stale bombardowani obrazami sukcesu, szczęścia i perfekcyjnego życia, które niemal nigdy nie mają odzwierciedlenia w rzeczywistości. Ta presja wywiera ogromny wpływ na ich psychikę, budując frustrację, samotność i poczucie bycia niewystarczająco dobrym. Media społecznościowe stają się tu kluczowym elementem – potrafią eskalować konflikty, napędzać zazdrość, izolację czy wręcz agresję. Dają iluzję anonimowości i bezkarności, a tym samym mogą prowadzić do wydarzeń ekstremalnych, nawet takich, jak tragiczna śmierć Leny. Im bardziej świat wirtualny wypiera realne emocje, im częściej życie toczy się w komentarzach i na ekranach smartfonów, tym łatwiej przekroczyć granicę, za którą kryją się mroczne konsekwencje.

W powieści, mimo że nie jest ona ściśle związana tematyką z mediami społecznościowymi, to jednak pojawia się wątek relacji między matką a córką, szczególnie w kontekście Mai, influencerki, która nieświadomie ujawnia informacje o Leny. Jakie pytania na temat intymności i granic w mediach społecznościowych chciałaś poruszyć, pokazując tę relację?

Relacja między Mają a Oliwią dotyka ważnego pytania – jak daleko możemy się posunąć, dzieląc się życiem swoim i swoich bliskich? Czy w pogoni za popularnością i lajkami mamy prawo ujawniać cudze sekrety lub szczegóły z życia innych osób? Historia Mai, influencerki, która nieświadomie zdradza informacje o Lenie, ukazuje problem braku odpowiedzialności i świadomości konsekwencji działań w sieci. Pokazuje także, że łatwo dziś zapomnieć, iż za każdym zdjęciem, relacją czy filmikiem stoją prawdziwi ludzie, z prawem do prywatności, którą coraz częściej – nawet nieświadomie – łamiemy w imię popularności.

W "Masce" młodzież staje się głównymi detektywami, próbującymi rozwiązać zagadkę. Jakie przesłanie dotyczące odpowiedzialności, dojrzałości i zdolności do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami chciałaś przekazać przez postacie nastolatków, które muszą zmierzyć się z konsekwencjami swoich działań?

Postaci nastolatków, którzy w "Masce" sami próbują rozwikłać tajemnicę śmierci swojej przyjaciółki, pokazują, że dojrzałość często przychodzi wtedy, kiedy musimy ponieść konsekwencje własnych działań. Młodzi bohaterowie odkrywają, że odpowiedzialność oznacza stawienie czoła prawdzie – nawet tej trudnej i niewygodnej. Przez ich historię przebija myśl, że radzenie sobie z kryzysami nie jest kwestią wieku, lecz odwagi, empatii i gotowości, by skonfrontować się z własnymi błędami. Właśnie w takich momentach dorastają najszybciej, uświadamiając sobie, że życie to nie tylko gra pozorów, ale przede wszystkim wybory, za które musimy odpowiadać sami.

Dziękuję za poświęcony mi czas i czekam na kolejną premierę.

Rozmawiała

Fot. Julita Pająk

Chcesz podzielić się ciekawym newsem lub zaproponować temat do rozmowy albo żebym przeczytała i zrecenzowała Twoją książkę? Skontaktuj się ze mną, pisząc maila na adres: sylwia.cegiela@gmail.com.

Dziękuję, że przeczytałaś/eś ten artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z kolejnymi nowościami wydawniczymi lub ciekawymi historiami, zapraszam do mojego serwisu ponownie!

Publikacja objęta jest prawem autorskim. Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i rozpowszechnianie tylko i wyłącznie za zgodą Autorki niniejszego portalu.